Πόσο κρατάει το «για πάντα μαζί»;

«Αγάπη μου, γυναίκα μου, ο θάνατος, ρουφώντας το μέλι της ανάσας σου, δεν μπόρεσε ν’ αφήσει ίχνη της εξουσίας του πάνω στην ομορφιά σου. Δεν σε κατέκτησε. Στα χείλη και στα μάγουλά σου απλώνεται η πορφυρή σημαία της ομορφιάς σου» λέει ο Ρωμαίος στην Ιουλιέτα του και λίγο μετά πεθαίνει για να την ξανασυναντήσει.

Κείμενα σαν αυτό του Σαίξπηρ μάς έχουν βοηθήσει ή μας έχουν καταδικάσει σε μια αέναη αναζήτηση του απόλυτου έρωτα;

Μήπως, αν δεν υπήρχε τόση φιλολογία γύρω από αυτόν, θα ήμασταν πολύ πιο ήρεμοι και δεν θα ψάχναμε κάτι που δεν υπάρχει – ή μάλλον υπάρχει, αλλά δεν κρατάει για μια ζωή;

Τα αιώνια δέκατα

Ο ψυχοθεραπευτής Χάρης Ακριτίδης έρχεται καθημερινά μέσα από τη δουλειά του αντιμέτωπος με το ανέφικτο του πραγματικού έρωτα:

«Ο έρωτας δεν πεθαίνει από φυσικά αίτια. Εμείς τον σκοτώνουμε για να επιβιώσουμε. Φανταστείτε να ήσασταν ερωτευμένοι για πάντα. Είναι σαν να σου λέει κάποιος ότι θα περάσεις όλη σου τη ζωή με δέκατα. Κάποια στιγμή αυτός ο πυρετός θα σε εξαντλήσει».

Και ο βιολόγος Αρης Χαρίτος έρχεται να συμφωνήσει: «Με μαθηματική ακρίβεια, η χημεία κάποτε τελειώνει. Ευτυχώς που ο έρωτας σβήνει. Χωρίς να θέλω να κουράσω με δύσκολα ονόματα ουσιών που παύουν να εκκρίνονται από τον ανθρώπινο οργανισμό, θα έλεγα απλά ότι το σώμα κάποια στιγμή δημιουργεί αντισώματα και αποβάλλει τον έρωτα. Το χρονικό διάστημα ποικίλλει, ανάλογα με την κατάχρηση που κάνουν οι ερωτευμένοι στα αρχικά στάδια της γνωριμίας. Από το δεν σε χορταίνω φτάνουν πιο νωρίς απ’ ό,τι φαντάζονται στο δεν σ’ αντέχω. Η ερωτική έξαψη δεν αντέχεται για πολύ καιρό, θα εξαϋλωνόμασταν και δεν θα ήμασταν παραγωγικοί σε κανέναν άλλον τομέα. Φαντάζεστε μια ολόκληρη ζωή με πεταλούδες στο στομάχι, να μην τρώτε και να μην κοιμάστε σωστά; Σκέτο μαρτύριο».

Αφού λοιπόν η επιστήμη σηκώνει τα χέρια ψηλά, δεν υπάρχει καμία ελπίδα για προσωπική ευτυχία;

Είμαστε καταδικασμένοι να ζούμε μικρούς ή μεγάλους ερωτικούς θανάτους ξανά και ξανά;

Ενας ασθενής του ψυχιάτρου Νίκου Καρανάνου τού είχε κάνει κάποτε την αφοπλιστική ερώτηση: «Αυτό ήταν λοιπόν; Ερωτεύεσαι, κουράζεσαι, χωρίζεις; Εδώ τελειώνουν οι σχέσεις;». Για να πάρει την αφοπλιστική απάντηση: «Οχι. Εδώ ακριβώς αρχίζουν!».

Πόσο κρατάει το «για πάντα μαζί»;

Σύμφωνα με τη θεωρία του, το παν είναι να καταφέρεις να περάσεις στο επόμενο στάδιο, εκείνο της αγάπης

χωρίς να πανικοβληθείς και να το βάλεις στα πόδια: «Τα πρώτα σημάδια αποχώρησης του έρωτα και περάσματος στην οικειότητα είναι έκδηλα και ύπουλα. Προτιμάς να βλέπεις με τον σύντροφό σου τηλεόραση ώσπου να σε πάρει ο ύπνος και όχι κάνοντας έρωτα ως το πρωί – αν και, μεταξύ μας, ακόμη κι όταν είσαι τρελά ερωτευμένος, ποτέ δεν κάνεις έρωτα ως το πρωί. Είναι κινηματογραφικό, αλλά καθόλου ρεαλιστικό μοτίβο».

Εκεί λοιπόν ο ειδικός, εντοπίζει την πρώτη κρίσιμη στιγμή, το πρώτο καμπανάκι που σου θυμίζει ότι ο έρωτας τελειώνει. Κι εκεί υπάρχει το εξής σταυροδρόμι: αποχωρείς αναζητώντας την επόμενη έντονη συγκίνηση ή μένεις να δεις τι γίνεται παρακάτω:

«Το κυριότερο λάθος που κάνουν οι ερωτευμένοι είναι ότι δεν αποταμιεύουν, είναι συναισθηματικά σπάταλοι. Λένε πολλά, κάνουν πολλά και, το χειρότερο, βρίσκονται πάρα πολύ συχνά.

Ο έρωτας θέλει οικονομία, αλλά όταν σε κυριεύει το πάθος αφήνεις στην άκρη τέτοιες σκέψεις. Οι δύο σύντροφοι που θα περάσουν με επιτυχία στην επόμενη φάση της σχέσης, βλέποντας τον έρωτά τους να μετεμψυχώνεται σε αγάπη, πρέπει να εξακολουθήσουν να συμπεριφέρονται σαν εραστές και όχι σαν παντρεμένοι. Οι ξεχωριστές διακοπές κάπου κάπου βοηθάνε. Ακόμη και τα ξεχωριστά σπίτια για όποιους έχουν την οικονομική άνεση».

Πόσα «άλλα μισά» δικαιούμαι;

Όσο για τη θεωρία του άλλου μισού, αυτή που οι Κινέζοι εικονογραφούν σαν δύο κομμάτια πορτοκάλι που κυλούν μέσα στο Σύμπαν, ώσπου το ένα να βρει το άλλο και να ξαναγίνουν ένα, έχει από καιρό καταπολεμηθεί με σθένος από τη Δύση.

Στην ταινία του Γουόνγκ Καρ Βάι «2046», η ατάκα-κλειδί είναι η εξής: «Το άλλο σου μισό υπάρχει. Ομως, αν το συναντήσεις λίγο πιο νωρίς ή λίγο πιο αργά, το έχεις χάσει για πάντα».

Με άλλα λόγια, δεν μας έφταναν όλα τα άλλα άγχη καθημερινής επιβίωσης, από το να προλάβεις ένα επαγγελματικό ραντεβού μέχρι να μην καθυστερήσεις να πληρώσεις τα κοινόχρηστα, και έρχεται η απειλή του σωστού «timing» να σου παγώσει το αίμα. Σε έναν παράλογο κόσμο, όλοι ιδανικά ψάχνουμε το ένα και μοναδικό και μοιραία δεν το βρίσκουμε.

Πόσο κρατάει το «για πάντα μαζί»;

Ζούμε ατελείς έρωτες, πάντα μας φταίει κάτι και αντί να ασχοληθούμε και να το λύσουμε, προχωράμε με ορμή στην επόμενη γνωριμία, ελπίζοντας ότι, αυτή τη φορά, θα μοιάζουν όλα με ταινία του Χόλιγουντ ή, έστω, του Παπακαλιάτη.

Οι ατελείς, διόλου επικές ιστορίες που ζούμε, που καμία σχέση δεν έχουν με μία βιντεοκλιπίστικης αισθητικής διαφήμιση, μας κάνουν να νιώθουμε αποτυχημένοι, ότι τελικά δεν είμαστε φτιαγμένοι για το «τέλειο». Και κάπου εδώ, αρχίζουν οι εικασίες: ίσως το δικό σου άλλο μισό να έχει γεννηθεί αλλού, στο Αφγανιστάν, για παράδειγμα. Ισως όσο εσύ συμβιβαζόσουν με μέτριους, αυτός ο τέλειος πήγε και παντρεύτηκε.

Σύμφωνα με τον κοινωνιολόγο Μάκη Αρσένη, τη μεγαλύτερη ζημιά στην ψυχολογία ενός single που αναζητεί το τέλειο την κάνουν τα ζευγάρια που μιμούνται τις ταινίες και τις διαφημίσεις: «Πλησιάζοντας τα φαινομενικά τέλεια ζευγάρια, πάντα υπάρχουν ρωγμές.

Το σεξ δεν είναι τόσο καυτό όπως στην αρχή θα σου πει ο άνδρας, είναι καλός, αλλά τσιγκούνης θα σου πει η γυναίκα.

Ομως η εικόνα εξακολουθεί να μας πείθει, σαν καλή διαφήμιση: αφού μαγειρεύουν μαζί, αφού τα μπουρνούζια τους στεγνώνουν δίπλα δίπλα πίσω από την πόρτα του μπάνιου, κάτι παραπάνω θα ξέρουν. Κι αν κρυφακούσεις γεροντάκια που περπατάνε χέρι χέρι, δεν θα ακούσεις ερωτόλογα, αλλά κάτι πιο πεζό, όπως αν ο ένας από τους δύο θυμήθηκε να πάρει το χάπι για την πίεση».

Εν τω μεταξύ, τα κλισέ παραμονεύουν σε κάθε γωνία, κάνοντας την αναζήτηση ακόμη πιο περίπλοκη: «Μόνο αν αγαπήσεις τον εαυτό σου πραγματικά, θα βρεις το άλλο σου μισό / θα σου ‘ρθει εκεί που δεν το περιμένεις».

Οι δύο παραπάνω γενικεύσεις είναι απολύτως αναληθείς, αν σκεφτούμε ότι ουσιαστικά ο έρωτας γεννιέται από το προσωπικό μας έλλειμμα και όχι πλεόνασμα. Οπως παρατηρεί και η κλινική ψυχολόγος και συγγραφέας του βιβλίου «Falling Ιn Love: Why We Choose The Lovers We Choose», Αγιάλα Μάλαχ Πινές,

«η ανάγκη και όχι η αυτάρκεια είναι που φέρνει δύο ανθρώπους κοντά».

Οσο για εκείνους που παραμένουν μόνοι με σχόλια-ταμπέλες του τύπου «είναι πολύ δύσκολος άνθρωπος»: «Στην πραγματικότητα, κυνικοί είναι αυτοί που έχουν συμβιβαστεί με κάτι μέτριο. Οι πραγματικά ρομαντικοί είναι εκείνοι που ψάχνουν το τέλειο ακόμη κι αν δεν το βρίσκουν». Ο κοινωνιολόγος Μάκης Αρσένης διερωτάται: «Τελικά οι singles είναι ανίκανοι να συμβιώσουν ή ικανότατοι να επιβιώσουν μόνοι τους;».

Αυτοί που ψάχνουν τον απόλυτο έρωτα αντιμετωπίζονται γραφικά από το περιβάλλον τους. Σαν εμμονικοί ερευνητές που πασχίζουν να αποδείξουν ότι η Γη κινείται ή σαν ημίτρελοι εξερευνητές που πιστεύουν ότι υπάρχει μια νέα ήπειρος. Στον «Δήμιο του έρωτα», ο Ιρβιν Γιάλομ δηλώνει απερίφραστα: «Δεν μ’ αρέσει να δουλεύω με ερωτευμένους». Είναι επειδή τον δυσκολεύουν, αποδεικνύονται πιο επίμονοι και από τον πιο καπάτσο ψυχοθεραπευτή. Τόσα βιβλία, τραγούδια, ταινίες και μικρές προσωπικές αποτυχίες, και πάλι κανείς δεν μπορεί να σου πει με βεβαιότητα αν υπάρχει.

Οπως ο Θεός και η μεταθανάτια ζωή. Πολλά έχουν ειπωθεί, αλλά κανείς δεν μπορεί να έρθει και να μας το αποδείξει.

*Δημοσιεύθηκε στο BHmagazino το Σάββατο 12 Μαΐου 2013

Πόσο κρατάει το «για πάντα μαζί»;

Πηγή: tovima.gr