Το χαμόγελο της Λέα και ο μεγάλος Κύκνος
Υπάρχει κάτι ανεξήγητο στη μαγεία του χορού. Όταν χορεύω είναι σαν να μπορώ να πετύχω τα πάντα.
Το χαμόγελο της Λέα είναι ένα βιβλίο που με εντυπωσίασε με την πρώτη ματιά.
Λατρεύω το ροζ και το χρώμα της μέντας. Το εικονογράφησε η φίλη μου εικονογράφος Λιάνα Δενεζάκη και το κυριότερο Αγαπώ το χορό. Υπήρξα δασκάλα κλασσικού μπαλέτου και η Λέα μου ξύπνησε υπέροχες αναμνήσεις.
Η συγγραφέας Γιάννα Βασίλεβα-Τσούρη δασκάλα χορού και η ίδια τυγχάνει να είναι και μαμά της Λέας. Είχαμε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση και σας την παραθέτω αυτούσια.
▪ Πρόσφατα κυκλοφόρησε το παιδικό σας βιβλίο «Το χαμόγελο της Λέα» στα βουλγαρικά και στα ελληνικά από τις Εκδόσεις Κίτρινο Πατίνι, το οποίο σύντομα θα μεταφραστεί και στ’ αγγλικά. Ήταν αληθινή έκπληξη όταν διάβασα στην τελευταία σειρά του βιογραφικού σας πως είστε η μαμά της Λέα. Η κόρη σας υπήρξε η αφορμή ώστε να γράψετε για την παιδική συστολή ή απλώς χαρίσατε το όνομά της στην ηρωίδα της ιστορίας;
Πριν από ενάμιση χρόνο μετακομίσαμε σε άλλη πόλη, και η κόρη μου βρέθηκε σε άγνωστο περιβάλλον, ανάμεσα σε παιδιά που ήδη γνωρίζονταν.
Ένιωσε λοιπόν ανασφάλεια και κλείστηκε στον εαυτό της. Στην προσπάθειά μου να βρω έναν τρόπο για να τη βοηθήσω, εμπνεύστηκα ένα παραμύθι,
στο οποίο χρησιμοποίησα σκόπιμα το όνομά της, κι αυτό της τράβηξε το ενδιαφέρον. Η ιστορία άρεσε επίσης στον σύζυγό μου και στους γονείς μου. Έτσι, σκέφτηκα να δημιουργήσω ένα πραγματικό βιβλίο. Μετά και τη θετική γνώμη της Λιάνας Δενεζάκη, προχωρήσαμε μαζί στην υλοποίησή του.
Το χαμόγελο της Λέα και ο μεγάλος Κύκνος
▪ Η ηρωίδα του βιβλίου σας αγαπάει το μπαλέτο, μα δεν της αρέσει και τόσο να μιλά.
Πόσο εύκολο είναι για ένα παιδί που δυσκολεύεται να εκφραστεί να βρει τρόπο να επικοινωνήσει μέσα από τον χορό ή άλλες τέχνες;
Στην ηρωίδα δεν αρέσει και τόσο να μιλάει, όμως στην πραγματική ζωή η Λέα δεν σταματάει να μιλάει μες στο σπίτι.
Δεν υπάρχει παιδί που δεν του αρέσει να εκφράζεται ή να μοιράζεται.
Αν δεν το κάνει, σίγουρα υπάρχει κάποιος λόγος, ο οποίος και πρέπει να αναζητηθεί.
Είναι πολύ υγιές για ένα παιδί να μεγαλώνει με αυτοπεποίθηση.
Και για να το πετύχουμε αυτό πρέπει να το κάνουμε να νιώθει αποδεκτό, να του δίνουμε αγάπη, να του εξασφαλίζουμε ένα ήρεμο περιβάλλον, να το παρακινούμε συνεχώς, να φροντίζουμε να αισθάνεται χαρούμενο.
Δεν πρέπει να το επιβαρύνουμε με περιττούς φόβους ή ενοχές.
Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να του δείξουμε τον τρόπο ώστε να σκέφτεται θετικά. Πώς; Μα όταν μιλάμε και ενεργούμε κι εμείς θετικά. Με το παράδειγμά μας.
Το παιδί απορροφά τα πάντα. Όχι μόνο τις λέξεις, αλλά και τις ενέργειές μας, αυτό που εκπέμπουμε συνολικά.
Αν το παροτρύνουμε να χαμογελάσει, αλλά εμείς είμαστε συνοφρυωμένοι, δεν θα πάρει το μήνυμα σωστά.
Σκεφτείτε: Πώς αντιδράτε μπροστά στο παιδί σας αν ο αέρας σάς πάρει το καπέλο; Ποιες λέξεις λέτε όταν ένας οδηγός πηγαίνει γρήγορα ή αργά; Αν κάποιος σας σχολιάσει, πώς του απαντάτε;
Πώς αντιμετωπίζετε άλλους ανθρώπους; Και πώς φέρεστε μέσα στο σπίτι;
Ο τρόπος ζωής μας καθορίζει σε μεγάλο βαθμό την ευτυχία ή τη δυστυχία του παιδιού μας, την αυτοεκτίμησή του ή την έλλειψή της.
Κάθε παιδί με τρυφερή και ευαίσθητη ψυχή, που μεγαλώνει σε ένα υγιές περιβάλλον, είναι σε θέση να αγαπήσει την τέχνη και να εκφραστεί μέσα από αυτή.
▪ Σε κάποιο σημείο γράφετε πως η Λέα «μιλάει μόνο όταν θέλει και μόνο σε όποιον θέλει», και η εικόνα δείχνει τη μικρή μπαλαρίνα να συνομιλεί με ζωάκια. Θεωρώ πως είναι μία από τις πιο τρυφερές σκηνές, που μας δείχνει πόσο σημαντική είναι η επικοινωνία ανάμεσα και σε διαφορετικά είδη.
Η σκηνή στην οποία αναφέρεστε είναι πραγματική. Η Λέα αγαπάει πάρα πολύ τα ζώα. Η γιαγιά της – η μητέρα μου– είναι πολύ περήφανη που κατάφερε να μεταδώσει την αγάπη της για τα ζώα στην εγγονή της. Η κόρη μου έχει ιδιαίτερη αδυναμία στα γατάκια και στα σκυλιά, κι αυτό το καταλαβαίνει κανείς από το γεγονός ότι κλείνει τα μάτια της όταν τα χαϊδεύει. Ένα Πάσχα που είχαμε πάει εκδρομή και τη ρώτησα τι της άρεσε περισσότερο σε εκείνο το μέρος, μου απάντησε: ότι υπάρχουν γάτες!
▪ Πώς νιώθει η Λέα που η μαμά της εξέδωσε ένα βιβλίο όπου η ηρωίδα έχει το όνομά της;
Είναι ενθουσιασμένη που το βιβλίο αρέσει σε άλλα παιδιά. Το συναίσθημά της είναι πιο εμφανές όταν λέει γελώντας:
«Ουάου, μαμά! Είμαι πολύ διάσημη. Είναι σαν να είμαι δήμαρχος, έτσι;».
▪ Η Βουλγαρία είναι μια χώρα με μεγάλη παράδοση στο μπαλέτο και στις ερμηνευτικές τέχνες. Από ποια ηλικία πιστεύετε ότι μπορούν τα παιδιά να παρακολουθήσουν παραστάσεις;
Αυτό εξαρτάται από τον χαρακτήρα και το ενδιαφέρον του κάθε παιδιού. Για να καταλάβουμε πότε είναι η κατάλληλη στιγμή, αφού το παιδί μας γίνει 2-3 ετών, μπορούμε να το πάρουμε μαζί μας και να ανακαλύψουμε πόσο ενδιαφέρεται.
Για πρώτη φορά πήρα τη Λέα σε συναυλία, στο κοινοτικό κέντρο του Σάμοκοφ, όταν ήταν ακόμη είκοσι μηνών. Χάρηκε, αλλά γρήγορα αποκοιμήθηκε. Μετά την πήρα μαζί μου και σε κάποια ρεσιτάλ πιάνου.
Πέρυσι με τον σύζυγό μου την πήγαμε σε μια παράσταση μπαλέτου στη Θεσσαλονίκη. Πριν από δυο χρόνια συμμετείχα σε μια θεατρική παραγωγή, κι αμέσως μετά την πρεμιέρα, η Λέα ήθελε να την ξαναδεί. Ήταν μόλις πέντε ετών. Και πράγματι παρακολούθησε την παράσταση ξανά.
▪ Στην ιστορία σας οι δασκάλες κάποια στιγμή αναφέρουν στη μαμά της ηρωίδας πως η μικρή της δυσκολεύεται να αναπτύξει σχέσεις με άλλα παιδάκια. Η μαμά στην εικόνα δείχνει προβληματισμένη. Όμως, τη λύση τη δίνει η δασκάλα χορού. Πώς αντιλαμβάνεστε τη σχέση παιδιού και δασκάλου;
Πρώτα απ’ όλα πιστεύω πως οι παιδαγωγοί παρακινούνται κυρίως από την αγάπη τους για τα παιδιά.
Επιλέγουν αυτό το επάγγελμα όχι λόγω του κύρους ή του μισθού, αλλά επειδή το αισθάνονται, το μεταφέρουν μέσα τους. Άλλωστε, η σχέση του παιδιού με τον δάσκαλο είναι πολύ ιδιαίτερη.
Τα παιδιά αποκτούν μια συγκεκριμένη στάση απέναντί του. Προσωπικά λάτρευα τους δασκάλους μου. Τους έγραφα ποιήματα. Τους ένιωθα σαν κάτι μαγευτικό.
Παρακολουθούσα κάθε λέξη και χειρονομία τους με εξαιρετική προσοχή. Έτσι, δεν με εκπλήσσουν τα συναισθήματα αγάπης που αποκτά η Λέα για καθεμία από τις δασκάλες της. Λάμπει όταν μιλάει γι’ αυτές. Τους αφιερώνει ζωγραφιές της, θυμάται λεπτομέρειες… Μια μέρα σε ένα κατάστημα μου είπε: «Τέλεια σκουλαρίκια για την κυρία Νικολόβα! Να τη ρωτήσουμε πότε είναι τα γενέθλιά της».
Bαφτίζει κάποια λούτρινα παιχνίδια της με ονόματα δασκάλων της.
Τους νιώθει όλους κοντά της, κι αυτό σημαίνει ότι αγαπούν πραγματικά τη δουλειά τους και τα παιδιά.
Προσωπικά, δεν παρεμβαίνω στη σχέση τους. Το κάνω μόνο για θετική επιβεβαίωση, από χαρά και υποστήριξη.
Βέβαια, τα παιδιά μπορούν να γίνουν και χειριστικά.
Να παραπονεθούν στους γονείς τους λέγοντας ότι ένας δάσκαλος ή μια δασκάλα τούς μίλησε άσχημα. Κάποιες φορές αυτό συμβαίνει επειδή δυσαρεστούνται όταν καλούνται να ακολουθήσουν ορισμένους κανόνες.
Πριν από μία εβδομάδα ο σύζυγός μου κι εγώ τσακωθήκαμε γιατί νόμισα πως είχε μιλήσει πολύ απότομα στη Λέα. Όπως όμως αποδείχθηκε, η κόρη μας είχε ερμηνεύσει την κατάσταση με έναν δικό της τρόπο και πρόσθεσε δικά της λόγια για να περιγράψει όσα σκέφτηκε.
Δημιούργησε τα λόγια αυτά στη φαντασία της, κάτι που τα παιδιά κάνουν και με τους δασκάλους στο σχολείο.
Οι γονείς πρέπει να σεβόμαστε την εργασία των δασκάλων, διότι εξασκούν το επάγγελμά τους και ταυτόχρονα διδάσκουν την υπομονή στα παιδιά.
▪ Η πιο καθοριστική σκηνή του βιβλίου, κατά τη γνώμη μου, είναι η στιγμή που λίγο πριν αρχίσει το μάθημα μπαλέτου οι συμμαθήτριες της Λέα παίζουν και χορεύουν τον χορό των μικρών κύκνων. Πιάνονται από τα χέρια αφήνοντας το παιχνίδι και τον χορό να τις ενώσει. Μόνο που στην παρέα αυτήν η πρωταγωνίστρια δεν χωράει. Κι αυτό τη στεναχωρεί πολύ. Τότε τη λύση τη δίνει ο μεγάλος κύκνος,
η δασκάλα τους, που ανοίγει τις φτερούγες της και δείχνει στα παιδιά πως η τέχνη μπορεί να τα ενώσει
Άραγε, αυτό γίνεται το ίδιο εύκολα και στην πραγματική ζωή;
Είναι και εύκολο και δύσκολο. Στις σχέσεις μας κάθε στιγμή μπορεί να αλλάξουμε στάση, συναίσθημα, αίσθηση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον ο ρόλος του «μεγάλου κύκνου» είναι τόσο σημαντικός.
Θεωρείται ως αρχή και αυτό που λέει θεωρείται απόλυτα σωστό.
Ο δάσκαλος μπαλέτου έχει σύμμαχο και τη μουσική, που μπορεί να εξαλείψει τις παρεξηγήσεις στη στιγμή.
Το χαμόγελο της Λέα και ο μεγάλος Κύκνος
▪ Πιστεύετε πως τα παιδιά που γράφονται σε μια σχολή μπαλέτου έχουν να μάθουν κι άλλα πράγματα εκτός από τεχνικές χορού;
Στο μπαλέτο υπάρχει πάνω απ’ όλα πειθαρχία. Οι ίδιες κινήσεις επαναλαμβάνονται μέχρι να εκτελεστούν τέλεια.
Το μπαλέτο χτίζει υπομονή και ισχυρή θέληση, ενώ ενισχύει τη συγκέντρωση και το αίσθημα ευθύνης. Εάν κάποιο παιδί κάνει λάθος σε μια χορογραφία, όλα τα παιδιά πρέπει να ξανακάνουν τις κινήσεις από την αρχή.
Τα παιδιά κάνουν φίλους και αισθάνονται ότι πρέπει να καταλαβαίνουν το ένα το άλλο, επειδή είναι όλα μαζί κι επειδή πρέπει να είναι συγχρονισμένα για να λάμψουν στη σκηνή. Μαθαίνουν να είναι ακριβή και οργανωμένα. Όλες αυτές οι ιδιότητες τα βοηθούν πολύ και στην πραγματική ζωή.
▪ Τι ρόλο παίζει ο χορός στη δική σας ζωή;
Μπορώ να πω τεράστιο ρόλο. Ο χορός είναι η πρώτη μου αγάπη. Είναι μια ευτυχισμένη σύνδεση με τον εαυτό μου και τον κόσμο. Μου δίνει το απίστευτο συναίσθημα ότι, ακόμα κι αν είμαι λυπημένη, μπορώ να αντλήσω ικανοποίηση. Ο χορός μού δίνει τη μεγαλύτερη δύναμη: αυτοπεποίθηση. Με βοηθάει να βρω τον εαυτό μου. Μου έχει συμβεί σε μια δύσκολη περίοδο, μετά από λίγα μόνο λεπτά χορού, να νιώσω πως δεν υπάρχει τίποτα στον κόσμο που να μπορεί να με ρίξει κάτω.
Όταν χορεύω είναι σαν να μπορώ να πετύχω τα πάντα. Υπάρχει κάτι ανεξήγητο στη μαγεία του χορού.
▪ Έχετε συγγράψει βιβλία ενηλίκων, αλλά αυτό είναι το πρώτο σας βιβλίο για παιδιά. Σας έχει δώσει την ίδια χαρά που σας έδωσαν και τα άλλα σας βιβλία;
Ειλικρινά, δεν φανταζόμουν όλο αυτό το κύμα χαράς που με πλημμύρισε μετά την έκδοση αυτού του βιβλίου και το μοιράστηκα με συγγενείς, φίλους και αναγνώστες δύο χωρών. Έχουν περάσει μόνο τρεις μήνες και έχω ήδη συλλέξει τόσο πολύτιμες στιγμές, που η ψυχή μου νιώθει σαν τετράφυλλο τριφύλλι.
▪ Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας μια όμορφη στιγμή γύρω από την έκδοση αυτού του βιβλίου;
Όταν ήρθα σε επαφή με την καλλιτέχνιδα Λιάνα Δενεζάκη, η οποία έχει εικονογραφήσει πάνω από 250 βιβλία, και άρχισε να ζωγραφίζει κάθε σελίδα. Ήταν δική της ιδέα να συμπεριληφθεί πρόλογος της μπαλαρίνας Όλγας Πετρόβα, επειδή και η δασκάλα μπαλέτου της ηρωίδας είναι πραγματική.
Υπό αυτή την έννοια, σχηματίστηκε ένα τρίο, κι όταν δημοσιεύτηκε το βιβλίο ήμουν πολύ χαρούμενη γιατί τρεις γυναίκες από διαφορετικές χώρες –Βουλγαρία, Ελλάδα και Ρωσία– συνέβαλαν σε αυτό.
Έχω διαπιστώσει ότι το τρίο έχει παίξει πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή μου μέχρι στιγμής. Πρώτον, οι γονείς μου κι εγώ είμαστε άρρηκτα συνδεδεμένοι. Δεν είμαι μοναχοπαίδι.
Έχω δύο υπέροχους αδελφούς, άρα είμαστε τρεις. Οι φίλοι με τους οποίους είμαι αχώριστη εδώ και χρόνια είναι δύο – πάλι ο αριθμός 3. Η οικογένειά μου έχει επίσης τρία μέλη: ο σύζυγός μου, εγώ και το παιδί.
▪ Τι μηνύματα παίρνετε από γονείς και παιδιά που έχουν διαβάσει το «Χαμόγελο της Λέα»;
Το βιβλίο έχει αγαπηθεί από μικρούς και μεγάλους. Πολλοί άνθρωποι, άγνωστοι μεταξύ τους, το παρομοίασαν με κόσμημα. Μια μητέρα επικοινώνησε μαζί μου ένα βράδυ και έστειλε τον σύζυγό της, που ήρθε σε μια στάση λεωφορείου με την τετράχρονη κόρη τους για να πάρει αμέσως το βιβλίο, επειδή δεν θα μπορούσε αλλιώς να κοιμηθεί τη νύχτα.
Οι μικρές μπαλαρίνες από το σχολείο της Λέα ήταν οι πρώτες που το αγκάλιασαν, και στα χαμόγελά τους είδα το πιο πολύτιμο δώρο: τη χαρά. Μα κι αγόρια έδειξαν ενδιαφέρον για το βιβλίο. Ένας φίλος μού είπε ότι το παιδί του δεν ήθελε να βγει από το αυτοκίνητο μέχρι να διαβάσει όλη την ιστορία.
▪ Κλείνοντας, θα θέλαμε να μας δώσετε μια ευχή για τη νέα χρονιά κι εμείς με τη σειρά μας να ευχηθούμε το βιβλίο σας να είναι καλοτάξιδο και να αγαπηθεί όπως του αξίζει.
Σας ευχαριστώ για τις ευχές σας, αλλά και γιατί καταλάβατε την ουσία αυτού του βιβλίου. Μια ευχή από τη Λέα προς όλα τα παιδιά: Να έχουν ωραία δώρα, πολλή αγάπη και χαρά. Από πλευράς μου, εύχομαι υγεία και δημιουργικές σκέψεις.
Ο εσωτερικός κόσμος κάθε ατόμου είναι πολύ σημαντικός και γι’ αυτό σας εύχομαι να κάνετε θετικές σκέψεις και ενέργειες που θα σας οδηγήσουν σε έναν κόσμο παραμυθιών, θαυμάτων και χαμόγελων
Το χαμόγελο της Λέα και ο μεγάλος Κύκνος
Gogo Tsakoyani
Life Coach